Dübel, vidaların veya cıvataların, özellikle beton, tuğla, gaz beton ve alçıpan gibi zeminlerde güvenli bir şekilde tutunmasını sağlayan bağlantı elemanıdır. Genellikle vida ile birlikte kullanılır ve montaj yapılan yüzeyde genişleyerek sağlam bir tutunma sağlar.
Farklı yük ve yüzey tiplerine göre tasarlanmış çeşitli dübel türleri bulunmaktadır. Doğru dübel seçimi, uygulamanın dayanıklılığı ve güvenliği açısından büyük önem taşır.
Kullanım Alanları:
İnşaat ve yapı montajları
Elektrik ve tesisat uygulamaları
Raf, dolap, panel ve ekipman sabitlemeleri
Dış cephe montajları
Alçıpan, beton ve tuğla yüzeylerde montaj işleri
Dübel Türleri:
Plastik (Naylon) Dübeller
Çelik Dübeller
Kelebek (Alçıpan) Dübelleri
Karma (Metal + Plastik) Dübeller
Kimyasal Dübeller
Çekiçli (Çakmalı) Dübeller
Tijli Ağır Yük Dübelleri
Avantajları
Farklı zemin türlerine uygun çok sayıda alternatif
Kolay montaj, güçlü tutuş
Yüksek taşıma kapasitesi
Plastik ve metal malzeme seçenekleri
Darbelere ve korozyona dayanıklı yapı
Setskur, diğer adıyla ayar vidası, bir parçanın başka bir parça üzerinde sabitlenmesini sağlamak amacıyla kullanılan, genellikle başsız, silindirik ve tam dişli bir bağlantı elemanıdır. En yaygın kullanımı, bir mil üzerine takılan dişli, kasnak, kol veya benzeri parçaların yerinde sabitlenmesidir.
Setskur’lar başlıksız yapıları sayesinde yüzeyle gömme montaja uygundur. Ucu genellikle düz, sivri, konik, çanak uçlu veya köşe kesimli olarak üretilir; bu sayede farklı yüzey tiplerine uygun sabitleme sağlar.
Kullanım Alanları:
Mil ve kasnak bağlantıları
Dişli sistemleri
Otomasyon ve makine parçaları
Elektrik panoları ve bağlantı kutuları
Ayar ve sabitleme gerektiren hassas uygulamalar
Setskur Tipleri:
Düz Uçlu Setskur (Flat Point)
Koni Uçlu Setskur (Cone Point)
Çanak Uçlu Setskur (Cup Point)
Kenar Kesimli Setskur (Dog Point)
İmbus (Allen) Yuvalı veya Düz Tornavida Yuvalı
Avantajları
Başsız tasarımı sayesinde yer tasarrufu ve gizli montaj
Yüksek sıkma torku ve sabitleme performansı
Farklı uç tipleriyle çeşitli uygulamalara uyum
Korozyona karşı alternatif yüzey kaplamaları
Uluslararası normlara uygun yüksek kalite
U Bolt, adını şekli “U” harfine benzediği için alan ve genellikle boru, profil veya yuvarlak cisimlerin sabitlenmesinde kullanılan bir bağlantı elemanıdır. İki ucu dişlidir ve genellikle somun ve rondela ile birlikte kullanılır. Hem sabit hem de titreşimli sistemlerde sağlam ve güvenilir bir bağlantı sağlar.
Endüstriyel uygulamalarda, özellikle boru hatlarında, taşıyıcı sistemlerde ve çelik yapı montajlarında yaygın olarak kullanılır.
Kullanım Alanları:
Boru sabitleme ve askı sistemleri
Çelik konstrüksiyonlar
Otomotiv ve treyler bağlantı sistemleri
Gemi ve denizcilik ekipmanları
Makine ve ekipman montajı
Avantajları
Boru ve yuvarlak cisimlerde güvenli sabitleme
Farklı çap ve uzunluk seçenekleri
Paslanmaya karşı yüksek direnç
Standart ve özel üretim seçenekleri
TS EN ISO ve DIN normlarına uygunluk
Gijon, makine, inşaat ve endüstriyel montaj uygulamalarında yaygın olarak kullanılan, dişli çubukların iki ucuna takılan ve bağlantı elemanları arasında güvenli bir kavrama sağlayan bir bağlantı elemanıdır. Genellikle çekme ve gerilme yüklerinin dengeli bir şekilde aktarılması gereken sistemlerde tercih edilir.
Kullanım Alanları:
Çelik konstrüksiyon sistemleri
Asma köprü ve halat sistemleri
Prefabrik yapı montajları
Ağır yük taşıma ve kaldırma sistemleri
Denizcilik ve gemi donanımları
Neden Gijon Kullanılır?
Gijon, hem gerilme kuvvetlerini dengeleme hem de ayar imkânı sunmasıyla özellikle dinamik yükler altında çalışan sistemlerde vazgeçilmez bir parçadır. İki ucunda sağ ve sol dişli çubuklar yardımıyla bağlantıyı sıkılaştırmak veya gevşetmek mümkündür.
Avantajları
Sağ ve sol dişli yapısıyla ayarlanabilir bağlantı
Dayanıklı ve uzun ömürlü kullanım
Farklı yük kapasitelerine uygun seçenekler
Korozyona karşı dayanıklı kaplama alternatifleri
TS, DIN ve ISO normlarına uygun üretim
İmbus cıvata, baş kısmı silindirik yapıda olan ve içine altıgen (allen) anahtar yerleştirilerek sıkılan bir bağlantı elemanıdır. Yaygın olarak DIN 912 standardına göre üretilir. Baş kısmının gövde çapı ile aynı hizada olması sayesinde dar alanlarda kullanım kolaylığı sağlar.
Yüksek dayanım sınıflarıyla özellikle makine, otomotiv, kalıp, endüstriyel montaj ve ağır sanayi uygulamalarında tercih edilir. Hem estetik hem de işlevsellik açısından modern bağlantı çözümleri sunar.
Kullanım Alanları:
CNC ve makine ekipmanları
Kalıp sistemleri
Otomotiv ve savunma sanayi
Endüstriyel makine montajları
Dar ve estetik bağlantı gerektiren alanlar
Avantajları
Altıgen iç yuvası sayesinde güvenli ve yüksek torklu sıkma
Dar alanlarda kullanım kolaylığı
Yüksek dayanım sınıfıyla uzun ömürlü bağlantı
Estetik ve temiz montaj görünümü
Farklı malzeme ve kaplama seçenekleriyle zorlu ortamlara uygunluk
Vida, bir yüzeye veya birden fazla parçaya mekanik olarak tutunmayı sağlayan, genellikle silindirik ve dış yüzeyi dişli bir bağlantı elemanıdır. Genellikle baş kısmı, dişli gövdesi ve uç kısmı olmak üzere üç ana bölümden oluşur. Vida, döndürülerek ilgili malzemeye ilerler ve bu sayede sağlam bir bağlantı oluşturur.
Vidalar, hem sabit hem de sökülebilir bağlantılar için tercih edilir. Malzeme türü, baş tipi, diş yapısı ve uç formuna göre birçok farklı çeşidi vardır.
Kullanım Alanları:
Ahşap, metal ve plastik montaj uygulamaları
İnşaat ve iç mimari sistemler
Elektrik panoları, otomasyon sistemleri
Makine ve cihaz üretimi
Beyaz eşya, otomotiv ve mobilya sektörleri
Vida Türleri:
Ahşap Vidaları
Sac Vidaları
Trifon (Alçıpan) Vidaları
Kendinden Delici Vidalar
Makine Vidaları
Paslanmaz Vidalar
Özel Başlı ve Renkli Vidalar
Avantajları
Yüksek tutunma gücü ve dayanıklılık
Geniş ürün çeşitliliği ve ölçü aralığı
Farklı baş ve uç tipleriyle her uygulamaya uygunluk
Kolay montaj ve sökülebilirlik
Korozyona karşı farklı kaplama seçenekleri
Pul Nedir?
Pul, cıvata veya somunla birlikte kullanılan, genellikle ince ve düz halka şeklinde bir parçadır. Amaç, bağlantıyı daha sağlam, dengeli ve güvenli hale getirmektir.
Pul Ne İşe Yarar?
Yüzeye baskıyı eşit dağıtır.
Titreşimi azaltır.
Cıvatanın gevşemesini önler.
Yüzeyin zarar görmesini engeller.
Pulun Kullanıldığı Yerler:
Makine ve motor montajlarında
– Titreşimi sönümlemek ve bağlantıyı sağlamlaştırmak için.
İnşaat ve çelik konstrüksiyonlarda
– Büyük vidalı bağlantılarda baskıyı eşit dağıtmak için.
Otomotiv sanayisinde
– Cıvataların gevşemesini önlemek, yüzeyleri korumak için.
Mobilya montajlarında
– Ahşap yüzeyin zarar görmesini engellemek için.
Elektronik cihazlarda
– İzolasyon ve baskı koruması sağlamak için (özellikle fiber pul).
Ev tipi montaj işlerinde
– Raf, dolap, TV askısı vb. montajlarda güvenlik için.
Titreşimli makinelerde
– Yaylı pul ile birlikte gevşemeye karşı önlem almak için.
Pul Çeşitleri
Düz Pul (Düz Rondela)
Yaylı Pul (Tırtıllı Pul / Spiral Pul)
Dişli Pul (Star Washer)
Konik Pul (Belleville Pul)
Kilitli Pul (Lock Washer)
Fiber Pul
Plastik Pul
Kauçuk Pul
Yalıtkan Pul
Yay Rondela
Kare Pul
Çift Dilli Pul
İç Dişli Pul
Dış Dişli Pul
Cıvata Başlı Pul
Conta Pul
Yaylı Tırnaklı Pul
Pul Vida (entegre pul başlı vida)
Emniyet Pulu
Kavisli Pul (Cupped Washer)
Somun Nedir?
Somun, vida veya cıvata gibi dişli bağlantı elemanlarının ucuna takılarak sıkıştırma ve sabitleme işlevi gören, genellikle altıgen yapıda olan metal bir parçadır. Genellikle dişli iç yapıya sahiptir ve cıvatanın dişlerine uygun şekilde tasarlanır.
Somunun Özellikleri:
İç dişlidir: Cıvatanın dış dişlerine geçecek şekilde yapılır.
Şekli çoğunlukla altıgendir: Anahtar veya pense gibi aletlerle kolayca sıkılıp gevşetilmesi için.
Farklı boyutlarda ve tiplerde olur: Kullanım alanına göre somun türü seçilir.
Metal (çoğunlukla çelik) veya plastik olabilir.
Somun Ne İşe Yarar?
Cıvatayı sabitlemek için kullanılır.
İki parçayı birleştirirken gevşemeyi önler.
Titreşimli ortamlarda, pul (rondela) veya kontra somun gibi destek parçalarla birlikte kullanılır.
Somun Çeşitleri:
Altı Köşe Somun (Hex Nut)
Flanşlı Somun
Kelebek Somun
Kontra Somun
Kilitli Somun (Naylonlu Somun)
Kare Somun
Kapaklı Somun
Taçlı Somun (Castle Nut)
Slotted Somun
Kare Flanşlı Somun
Kör Somun (Blind Nut / Rivet Nut)
Kaynak Somunu
T-Kanal Somunu (T-Nut)
Kare Kafalı Somun
Uç Somunu (Coupling Nut)
Çekiç Başlı Somun
Kör Radyal Somun (Insert Nut)
Emniyetli Metal Kilitli Somun
Dört Tırnaklı Somun
Kafesli Somun (Cage Nut)
Cıvata Nedir? Ne İşe Yarar?
Günlük hayatımızda sıkça karşımıza çıkan ama çoğu zaman farkında bile olmadığımız cıvatalar, yapıların ve makinelerin bir arada tutulmasında kritik bir rol oynar. Mobilyalardan otomotiv sanayisine, inşaattan elektronik cihazlara kadar pek çok alanda kullanılan cıvatalar, farklı ölçü, tip ve malzeme seçenekleriyle her ihtiyaca özel çözümler sunar. Bu yazımızda cıvata nedir, çeşitleri nelerdir ve doğru cıvata nasıl seçilir gibi soruların cevaplarını detaylı bir şekilde ele alacağız..
Cıvata Nedir?
Cıvata, vida ve somun ile birlikte kullanılan, genellikle silindirik gövdeye ve uç kısmında dişlere sahip, baş kısmı anahtarla sıkılıp gevşetilebilen bir bağlantı elemanıdır. Makine parçalarını, yapı elemanlarını veya farklı malzemeleri bir arada tutmak için kullanılır. Metal, plastik veya ahşap gibi farklı malzemelerde kullanılabilir.
Cıvata Ne İşe Yarar?
Parçaları birleştirmek:
En temel işlevi iki veya daha fazla parçayı sağlam şekilde birleştirmektir.
Örneğin, bir makine kapağını gövdeye sabitlemek için cıvata kullanılır.
Sökülebilir bağlantı sağlar:
Kaynak veya perçin gibi kalıcı değil; gerektiğinde sökülüp takılabilir.
Bu da bakım, tamir veya değiştirme işlemlerini kolaylaştırır.
Yük taşıma:
Yapıların veya makinelerin taşıdığı yükleri sabit ve güvenli şekilde aktarır.
Titreşimli ortamlarda emniyet sağlar:
Somun, pul veya özel cıvata türleriyle titreşimli ortamlarda gevşemeyi önleyerek güvenliği artırır.
Cıvata Nerelerde Kullanılır?
İnşaat sektöründe (çelik yapı bağlantıları)
Otomotiv ve havacılıkta
Mobilya montajında
Beyaz eşya ve elektronik montajında
Makine ve üretim hatlarında
Cıvata Çeşitleri
Altıgen Başlı Cıvata (Hex Bolt)
Özellik: Altıgen şeklinde baş kısmı, anahtar veya lokma ile sıkılır.
Kullanım: Genel amaçlı, inşaat, makine montajı, otomotiv.
Örnek Standart: DIN 931 (kısmi diş), DIN 933 (tam diş).
Silindir Başlı Cıvata (Allen Cıvata)
Özellik: Silindirik baş ve iç altıgen (Allen) yuva, yüksek tork uygulamaları için.
Kullanım: Makine, mobilya, hassas montajlar.
Örnek Standart: DIN 912.
Havşa Başlı Cıvata
Özellik: Konik baş, yüzeyle aynı hizada kalır, estetik ve düzgün bir yüzey sağlar.
Kullanım: Mobilya, otomotiv, yüzeyin düz olması gereken yerler.
Örnek Standart: DIN 7991.
Set Cıvata (Grub Screw)
Özellik: Başsız, tam dişli, genellikle bir nesneyi sabitlemek için kullanılır.
Kullanım: Şaftlar, kasnaklar, dişliler.
Örnek Standart: DIN 913, DIN 916.
Gergi Cıvatası (Tension Bolt)
Özellik: Yüksek mukavemetli, büyük yükleri taşımak için tasarlanmıştır.
Kullanım: Köprüler, çelik yapılar, ağır inşaat.
Örnek Standart: EN 14399.
Kafes Cıvatası (Carriage Bolt)
Özellik: Yuvarlak baş ve kare boyun, dönmeyi önler.
Kullanım: Ahşap konstrüksiyonlar, mobilya, dış mekan yapıları.
Örnek Standart: DIN 603.
Ankraj Cıvatası
Özellik: Betona veya duvara sabitlemek için kullanılır, genleşme veya kimyasal sabitleme ile.
Kullanım: İnşaat, altyapı projeleri.
Örnek: L tipi, J tipi ankraj cıvataları.
Flanşlı Cıvata
Özellik: Baş altında entegre flanş (pul), daha geniş yük dağıtımı sağlar.
Kullanım: Otomotiv, boru hatları, makine montajı.
Örnek Standart: DIN 6921.
T-Başlı Cıvata
Özellik: T şeklinde baş, kanallı yüzeylere sabitleme için.
Kullanım: Makine tezgahları, T-slot kanalları.
Örnek Standart: DIN 186, DIN 188.
Somunlu Cıvata (Stud Bolt)
Özellik: Her iki ucu dişli, somunlarla kullanılır.
Kullanım: Boru flanşları, kimyasal tesisler, enerji santralleri.
