Somunlu cıvata (stud bolt), iki ucunda dişli kısım bulunan, ancak başı olmayan bir bağlantı elemanıdır. Bu özel yapısı sayesinde, bir somun yardımıyla iki parçayı birbirine bağlamak için kullanılır. Genellikle yüksek basınçlı veya yüksek sıcaklıklı ortamlarda, boru hatlarındaki flanş bağlantılarında tercih edilir.
Özellikleri ve Avantajları
Başsız Tasarım: Geleneksel cıvataların aksine, somunlu cıvataların başı yoktur. Her iki ucunda da dişli kısım bulunur. Bu tasarım, özellikle parçalardan birine erişimin zor olduğu veya başın dışarıda kalmasının istenmediği durumlarda büyük avantaj sağlar.
Yüksek Mukavemet: Genellikle yüksek kaliteli çelikten üretilir ve ağır yükler altında çalışmak üzere tasarlanmıştır. Bu, özellikle boru hatları ve basınçlı kaplar gibi kritik uygulamalarda güvenilirliği artırır.
Kolay Sökülebilirlik: Somunlu cıvatalar, somunlar söküldüğünde bağlantının kolayca ayrılmasını sağlar. Bu, bakım ve onarım işlemlerini basitleştirir, çünkü cıvatanın kendisi parçaların içinde kalabilir.
Eşit Gerilme Dağılımı: Her iki ucundaki somunlar sıkılırken, cıvataya eşit ve kontrollü bir gerilme uygulanabilir. Bu, bağlantının her noktasında homojen bir sıkıştırma kuvveti oluşmasını sağlar.
Kullanım Alanları
Petrol ve Gaz Endüstrisi: Boru hatlarındaki flanşların sızdırmaz ve güvenli bir şekilde bağlanmasında.
Kimya ve Petrokimya Tesisleri: Yüksek basınç ve sıcaklık altında çalışan boru ve tank bağlantılarında.
Enerji Santralleri: Türbinler, kazanlar ve diğer ağır ekipmanların montajında.
Makine İmalatı: İki parçanın birbirine bağlanmasında, özellikle parçalardan birine diş açılmasıyla kullanılan saplama bağlantılarında.
Somunlu Cıvata Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Somun Anahtar Ağzı (S) (mm)
M16
2.0
24
M20
2.5
30
M24
3.0
36
M27
3.0
41
M30
3.5
46
M33
3.5
50
M36
4.0
55
M42
4.5
65
M48
5.0
75
M52
5.0
80
M56
5.5
85
M60
5.5
90
Somunlu Cıvata Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Yaygın Stud Bolt Uzunlukları (Metrik Ölçüler)
Stud bolt’lar genelde M6 – M100 arası çaplarda üretilir. Uzunlukları ise kullanım alanına göre değişir:
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M6
40 – 120 mm
M8
50 – 150 mm
M10
60 – 200 mm
M12
70 – 220 mm
M16
80 – 300 mm
M20
100 – 350 mm
M24
120 – 400 mm
M30
150 – 500 mm
M36
200 – 600 mm
M42
250 – 700 mm
M48
300 – 800 mm
M56+
400 – 1000 mm ve üstü
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 835
Metal uçlu, kısa uç saplamalar
DIN 938
Düz gövdeli çift uçlu saplamalar
DIN 939
Uzun dişli çift uçlu saplamalar
DIN 940
Tap-end (bir ucu özel) saplama
DIN 975
Tam dişli çubuk
DIN 976
Toleranslı tam dişli saplama
DIN 2510
Dar gövdeli, yüksek mukavemet saplama
T-Başlı cıvata, adından da anlaşılacağı gibi, baş kısmı bir “T” harfine benzeyen özel bir bağlantı elemanıdır. Genellikle çekiç başlı cıvata veya T-kanal cıvatası olarak da adlandırılır. Bu benzersiz baş yapısı, cıvatanın en önemli özelliğidir ve onu standart cıvatalardan ayıran temel fonksiyona hizmet eder: kanallara veya yuvalara kolayca yerleştirilip sabitlenmesi.
Özellikleri ve Avantajları
Kanala Uyumlu Tasarım: T-başlı cıvataların başı, alüminyum profil sistemleri gibi yapı elemanlarında bulunan özel T-kanallara veya yuvalara sığacak şekilde tasarlanmıştır. Bu sayede, cıvata kanala yerleştirildikten sonra 90 derece döndürülerek kendini kilitler.
Esnek Konumlandırma: Montaj sırasında cıvatanın sabit bir noktaya değil, kanal boyunca istenilen herhangi bir konuma yerleştirilebilmesi büyük bir esneklik sağlar. Bu, bağlantı noktalarının hassas ayarlanmasına olanak tanır.
Hızlı ve Kolay Montaj: Cıvata kanala yerleştirildikten sonra sadece somunun sıkılması yeterlidir. Bu, montaj sürecini hızlandırır ve işçiliği kolaylaştırır.
Yüksek Güvenilirlik: Cıvatanın T-başı kanala tam olarak oturduğu için, sıkma kuvveti uygulandığında dönmesi engellenir. Bu, bağlantının güvenli ve sağlam olmasını sağlar.
Kullanım Alanları
Alüminyum Profil Sistemleri: Otomasyon, robotik, makine iskeletleri ve konveyör bantları gibi sistemlerdeki alüminyum profillerin birleştirilmesinde.
Makine ve Kalıp İmalatı: Talaşlı imalat tezgahlarında iş parçalarını sabitlemek için T-kanallara takılarak kullanılır.
Güneş Enerjisi Sistemleri: Güneş panellerinin montajında, panelleri taşıyıcı profillere sabitlemek için tercih edilir.
İnşaat Sektörü: Prefabrik yapı elemanlarının montajında ve ankraj kanallarının içinde.
T-Başlı Cıvata Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
T-Başının Genişliği (b) (mm)
T-Başının Yüksekliği (h) (mm)
Boyun Uzunluğu (l) (mm)
M5
12
5
8
M6
15
6
10
M8
18
8
12
M10
20
10
14
M12
22
12
16
M16
25
16
20
M20
30
20
25
M24
36
24
30
T-Başlı Cıvata Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
T-Başlı Cıvata Uzunlukları (Genel)
Çaplar M6 – M20 arası yaygındır, daha büyük ölçüler özel üretimdir.
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M6
12 – 60 mm
M8
16 – 80 mm
M10
20 – 100 mm
M12
25 – 120 mm
M16
40 – 150 mm
M20
50 – 200 mm
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 787
T-başlı cıvatalar (T-slot bolts)
Flanşlı cıvata, başının hemen altında entegre bir pul (rondela) görevi gören geniş, düz bir flanşa sahip özel bir cıvata türüdür. Bu flanşlı yapı, cıvatanın en belirgin özelliğidir ve ona geleneksel altıgen başlı cıvatalara göre önemli avantajlar sağlar.
Özellikleri ve Avantajları
Pulsuz Montaj: Entegre flanş sayesinde, cıvatayı sıkarken ekstra bir pul kullanmaya gerek kalmaz. Bu, montaj sürecini hızlandırır, işçilikten ve maliyetten tasarruf sağlar.
Yük Dağılımı: Flanş, sıkma kuvvetini daha geniş bir yüzey alanına eşit olarak yayar. Bu durum, bağlantı yapılan malzemenin yüzeyine zarar gelmesini veya deforme olmasını engeller.
Yüksek Titreşim Direnci: Bazı flanşlı cıvataların altında tırtıklı bir yüzey bulunur. Bu tırtıklar, yüzeye tutunarak cıvatanın titreşim veya dinamik yükler altında gevşemesini önler. Bu özellik, özellikle otomotiv gibi titreşimin yoğun olduğu sektörlerde kritik öneme sahiptir.
Daha Güvenli Bağlantı: Flanş, bağlantı noktasındaki stresi azaltarak cıvatanın malzeme içinden çekilme riskini minimuma indirir. Bu da daha güçlü ve daha güvenilir bir bağlantı oluşturur.
Kullanım Alanları
Otomotiv Endüstrisi: Motor, şasi ve süspansiyon sistemleri gibi yüksek titreşimli parçaların montajında.
Makine İmalatı: Ağır makinelerin ve ekipmanların sabitlenmesinde.
İnşaat Sektörü: Çelik konstrüksiyon yapıların ve vinçlerin montajında.
Boru Hatları: Flanşlı boru bağlantılarında sızdırmazlık ve sağlamlık sağlamak için kullanılır.
Flanşlı Cıvata Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Anahtar Ağzı Genişliği (S) (mm)
Flanş Çapı (dk) (mm)
Flanş Kalınlığı (c) (mm)
M5
0.8
8.0
11.8
1.8
M6
1.0
10.0
14.2
2.1
M8
1.25
13.0
18.0
2.5
M10
1.5
15.0
21.8
2.9
M12
1.75
18.0
26.0
3.6
M14
2.0
21.0
29.9
4.0
M16
2.0
24.0
34.5
4.4
M20
2.5
30.0
43.5
5.3
Flanşlı Cıvata Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Flanşlı Cıvata Uzunlukları (Genel Standartlar)
Flanşlı cıvatalar da aslında metrik sistemde DIN 6921 (Altıgen başlı flanşlı cıvata) standardına uygun olarak üretilir.
Çap aralıkları genellikle M5 – M20 arasındadır. Uzunluk ise baş altından uca kadar ölçülür (flanş kısmı uzunluğa dahil edilmez).
Ankraj cıvatası, genellikle inşaat ve ağır sanayi sektöründe, yapısal elemanları betona, tuğlaya veya diğer sert zeminlere sabitlemek için kullanılan özel bir bağlantı elemanıdır. “Ankraj” kelimesi, bir yapıyı zemine veya betona sabitleme anlamına geldiği için, bu cıvatalar adeta yapının temelini oluşturarak ona sağlamlık ve dayanıklılık katarlar.
Özellikleri ve Avantajları
Yüksek Yük Kapasitesi: Ankraj cıvataları, yüksek çekme, kesme ve sıkıştırma kuvvetlerine dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Bu özellikleri sayesinde, büyük makinelerin, kolonların veya çelik yapıların güvenli bir şekilde sabitlenmesini sağlarlar.
Çeşitli Form ve Yapılar: Ankraj cıvatalarının düz, L şeklinde (L tipi), J şeklinde (J tipi) veya kafa başlı gibi farklı formları bulunur. Bu çeşitlilik, cıvatanın betonun içine daha iyi tutunmasını sağlar. Örneğin, J ve L tipleri, beton dökümünden önce yerine yerleştirilerek betonun içinde kalır ve betona daha sağlam bir şekilde kenetlenir.
Malzeme Seçenekleri: Yüksek mukavemetli çelikten imal edilirler. Korozyonun problem olabileceği ortamlarda, paslanmaz çelik veya galvanizli ankraj cıvataları tercih edilir.
İki Montaj Yöntemi:
Döküm Öncesi: Cıvatalar, beton dökülmeden önce kalıplara veya donatılara sabitlenir. Beton kuruduktan sonra cıvata, yapının bir parçası haline gelir.
Döküm Sonrası (Kimyasal/Mekanik Ankraj): Beton kuruduktan sonra, özel delikler açılır ve cıvata, mekanik genleşme veya kimyasal reçineler kullanılarak deliğe sabitlenir.
Kullanım Alanları
İnşaat Sektörü: Çelik kolonların beton temellere sabitlenmesi, köprü ve viyadük yapımları.
Ağır Sanayi: Fabrikalarda büyük preslerin, motorların ve diğer ağır makinelerin zeminlere montajı.
Enerji Sektörü: Rüzgar türbinlerinin temellerine sabitlenmesi.
Altyapı Projeleri: Yeraltı otoparkları, tüneller ve barajlar gibi yapılarda zemin stabilizasyonu.
Ankraj Cıvatası Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
Standart Uzunluk Aralığı (L) (mm)
Somun Anahtar Ağzı (S) (mm)
M12
100 – 300
18 – 19
M16
150 – 500
24
M20
200 – 600
30
M24
250 – 800
36
M30
300 – 1000
46
M36
400 – 1500
55
M42
500 – 2000
65
M48
600 – 2500
75
Ankraj Cıvatası Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 529
Kama ankraj cıvatası. Beton ve temel uygulamalarında kullanılır.
DIN 797
Düşük profilli ankraj cıvatası. Genellikle dar alanlarda tercih edilir.
DIN 34828
Ovalama çapında talaş kaldırma işlemi ile üretilen ankrajlar için standart.
Kafes cıvatası (carriage bolt), genellikle ahşap veya metal parçaları birbirine bağlamak için kullanılan özel bir cıvata türüdür. En ayırt edici özelliği, yuvarlak bir başa ve hemen başın altında kare bir boyun kısmına sahip olmasıdır.
Özellikleri ve Avantajları
Kare Boyun: Cıvata deliğe yerleştirildikten sonra, kare boyun kısmı malzemeye (genellikle ahşap) sıkıca oturur ve cıvatanın dönmesini engeller. Bu sayede, somunu sıkarken cıvatanın diğer taraftan tutulmasına gerek kalmaz.
Yuvarlak ve Pürüzsüz Baş: Baş kısmı yuvarlak olduğu için herhangi bir anahtar yuvası veya çıkıntısı bulunmaz. Bu durum, bağlantı yapılan yüzeyin pürüzsüz kalmasını sağlar, estetik bir görünüm sunar ve yaralanma riskini azaltır.
Hızlı ve Kolay Montaj: Kare boyun mekanizması sayesinde, tek elle montaj yapılabilir. Sadece somunu sıkmak yeterlidir. Bu özellik, özellikle uzun ve zahmetli montaj işlerinde büyük kolaylık sağlar.
Güvenlik: Yuvarlak başın anahtar yuvası olmaması, cıvatanın kolayca sökülmesini engeller. Bu, özellikle halka açık alanlardaki banklar, çitler veya oyun ekipmanları gibi güvenlik gerektiren uygulamalarda önemlidir.
Kullanım Alanları
Ahşap Yapılar: Banklar, çitler, ahşap teraslar ve oyun parklarındaki ahşap parçaların birleştirilmesinde.
Gemi ve Tekne İnşaatı: Denizcilikte ahşap yapı elemanlarının sabitlenmesinde, korozyona dayanıklı galvanizli veya paslanmaz versiyonları kullanılır.
Oyun Alanı Ekipmanları: Sallanan salıncaklar ve tırmanma merdivenleri gibi çocukların kullandığı ekipmanlarda, pürüzsüz başın güvenlik sağlaması nedeniyle tercih edilir.
Mobilya Üretimi: Montajı kolay ve estetik bir bağlantı gerektiğinde kullanılır.
Kafes Cıvatası Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Baş Çapı (dk) (mm)
Kare Boyun Genişliği (v) (mm)
M5
0.8
12.5
5.45
M6
1.0
15.0
6.45
M8
1.25
20.0
8.45
M10
1.5
24.0
10.45
M12
1.75
30.0
12.58
M16
2.0
38.0
16.58
M20
2.5
46.0
20.58
M24
3.0
54.0
24.58
Kafes Cıvatası Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Carriage Bolt (Kafes Cıvatası) Uzunlukları
Uzunluk, baş altından uca kadar ölçülür (baş kısmı ölçüye dahil edilmez).
Çap aralıkları: M5 – M20 Uzunluk aralıkları: 20 mm – 300 mm (daha büyükleri özel üretimdir).
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M5
20 – 60 mm
M6
20 – 100 mm
M8
25 – 150 mm
M10
30 – 200 mm
M12
40 – 250 mm
M16
50 – 300 mm
M20
60 – 300+ mm (özel sipariş)
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 603
Yuvarlak başlı, kare boyunlu cıvatalar
Gergi cıvatası (Tension Bolt), cıvatanın kendisini gererek (uzatarak) uyguladığı bir ön yükle parçaları birbirine sıkıca sabitleyen özel bir bağlantı elemanıdır. Diğer cıvataların aksine, gergi cıvataları torklama yerine germe prensibiyle çalışır. Bu cıvatalar, torklama yöntemiyle elde edilemeyecek kadar yüksek ve kontrollü bir sıkıştırma kuvveti sağlamak için tasarlanmıştır.
Özellikleri ve Avantajları
Kontrollü Ön Yük: Gergi cıvataları, hidrolik veya mekanik germe aletleri kullanılarak kontrollü bir şekilde gerilir. Bu yöntem, bağlantıdaki ön yük miktarının çok hassas bir şekilde ayarlanmasına olanak tanır.
Yüksek Dayanım: Genellikle yüksek mukavemetli çeliklerden üretilirler. Bu sayede, uygulanan yüksek çekme gerilimine dayanabilir ve bağlantıların kopmasını engellerler.
Torklama Sorunlarını Giderir: Geleneksel torklama yöntemlerinde sürtünme nedeniyle torkun büyük bir kısmı kaybolur. Germe işleminde ise cıvatanın uzaması doğrudan ölçüldüğü için bu tür kayıplar ortadan kalkar ve daha doğru bir ön yük elde edilir.
Güvenlik ve Kolaylık: Büyük boyutlu cıvatalarda torklama işlemi zor ve tehlikeli olabilir. Gergi cıvataları ve özel germe aletleri, bu işlemi daha güvenli ve ergonomik hale getirir.
Kullanım Alanları
Enerji Sektörü: Rüzgar türbinlerinin büyük flanş bağlantılarında, nükleer ve termik santral ekipmanlarında.
İnşaat ve Altyapı: Köprülerin ve büyük çelik yapıların montajında.
Petrol ve Gaz Endüstrisi: Boru hatları, flanşlar ve basınçlı kapların bağlantılarında.
Madencilik ve Ağır Sanayi: Büyük presler, değirmenler ve diğer ağır makine parçalarının birleştirilmesinde.
Gergi Cıvatası (Tension Bolt) Ölçüleri
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Somun Anahtar Ağzı (S) (mm)
M20
2.5
30
M22
2.5
34
M24
3.0
36
M27
3.0
41
M30
3.5
46
M33
3.5
50
M36
4.0
55
M42
4.5
65
M48
5.0
75
M56
5.5
85
M64
6.0
95
Gergi Cıvatası (Tension Bolt) Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Gergi Cıvatası Uzunlukları
Gergi cıvataları aslında yüksek dayanımlı altıgen başlı cıvata (HV Bolt) ile aynıdır. Uzunlukları geniş bir aralıkta bulunur:
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M12
40 – 200 mm
M16
50 – 240 mm
M20
60 – 300 mm
M22
70 – 320 mm
M24
80 – 340 mm
M27
90 – 360 mm
M30
100 – 400 mm
M36
120 – 460 mm
M42
150 – 500 mm
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 976-1
Tam dişli, başsız gergi cıvataları
Set cıvata (grub screw), genellikle başı olmayan ve bir anahtar yardımıyla tamamen bir deliğin içine gömülebilen bir bağlantı elemanıdır. Temel amacı, iki bileşeni sıkma yoluyla değil, sıkıştırma yoluyla birbirine sabitlemektir.
Özellikleri ve Avantajları
Başsız Tasarım: En belirgin özelliği, dışarıya doğru çıkıntı yapan bir başının olmamasıdır. Bu sayede, cıvata tamamen deliğin içine gömülerek yüzeyde düz bir bitiş sağlar. Bu özellik, dönen parçalarda veya diğer bileşenlerle temasın istenmediği durumlarda çok önemlidir.
Yüksek Sıkıştırma Gücü: Bir parçanın içine sıkıldığında, ucundaki sivri veya düz nokta, diğer bileşenin yüzeyine baskı yaparak onu sabitler. Bu sıkıştırma kuvveti, titreşim veya dönme hareketlerine karşı yüksek direnç sağlar.
Çeşitli Uç Tipleri: Set cıvatalarının ucunda farklı şekiller bulunabilir:
Konik Uç: Yüzeye nüfuz ederek maksimum tutuş sağlar.
Düz Uç: Yüzeye zarar vermeden güçlü bir basınç uygulamak için kullanılır.
Oval Uç: Genellikle milin yüzeyinde küçük bir oyuk oluşturarak daha güvenli bir tutuş sağlar.
Anahtar Yuvası: Başsız oldukları için genellikle altıgen (allen) veya torx gibi iç anahtar yuvalarına sahiptirler. Bu sayede, özel bir anahtar kullanılarak kolayca sıkılabilirler.
Kullanım Alanları
Dişli ve Kasnak Sabitleme: Bir mil üzerindeki dişli, kasnak veya kol gibi parçaların kaymasını önlemek için sıkça kullanılır.
Kapı Kolları ve Menteşeler: Kapı kollarının mil üzerine sabitlenmesinde.
Model Uçak ve Robotik: Dönen parçaların güvenli bir şekilde bağlanmasında.
Makine Parçaları: Makine kalıplarında ve aletlerinde, parçaları hizalamak ve sabitlemek için.
Konik Uçlu Altıgen Yuvalı Set Cıvata Ölçüleri (DIN 914)
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Altıgen Anahtar Ağzı (S) (mm)
M2
0.4
0.9
M2.5
0.45
1.3
M3
0.5
1.5
M4
0.7
2.0
M5
0.8
2.5
M6
1.0
3.0
M8
1.25
4.0
M10
1.5
5.0
M12
1.75
6.0
M16
2.0
8.0
M20
2.5
10.0
M24
3.0
12.0
Set Cıvata (Grub Screw) Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Set Cıvata Uzunlukları (Metrik)
Set cıvataları DIN 916 ve ISO 4029 standartlarına göre üretilir. Çap aralıkları: M2 – M24 Uzunluk aralıkları: 4 mm – 100 mm (çap büyüdükçe uzunluk artar)
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M2
4 – 12 mm
M3
4 – 16 mm
M4
6 – 20 mm
M5
8 – 25 mm
M6
10 – 30 mm
M8
12 – 40 mm
M10
16 – 50 mm
M12
20 – 60 mm
M16
25 – 80 mm
M20
30 – 100 mm
M24
40 – 100 mm (özel üretim)
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 914
Silindirik başsız, ucu düz.
DIN 915
Silindirik başsız, ucu konik.
DIN 916
Silindirik başsız, ucu yuvarlak.
DIN 917
Silindirik başsız, ucu silindirik.
DIN 921
Silindirik başsız, ucu delikli.
DIN 922
Silindirik başsız, ucu silindirik ve konik kombinasyon.
Havşa başlı cıvata, baş kısmı konik bir yapıya sahip olan ve bağlandığı yüzeye gömülerek yüzeyle aynı hizaya gelen bir bağlantı elemanıdır. Bu özel tasarımı sayesinde, cıvatanın başı yüzeyden dışarı çıkmaz, bu da hem estetik hem de fonksiyonel avantajlar sağlar.
Özellikleri ve Avantajları
Pürüzsüz Yüzey: En önemli özelliği, başının malzemeye tam olarak gömülmesidir. Bu, yüzeyin pürüzsüz ve düz kalmasını sağlar, çıkıntıları ortadan kaldırarak güvenliği artırır ve estetik bir görünüm sunar.
Titreşime Karşı Direnç: Konik baş yapısı, cıvatanın bağlantı yüzeyine daha sıkı oturmasını sağlar. Bu da bağlantının titreşime karşı daha dayanıklı olmasına yardımcı olur.
Yüksek Tork Kapasitesi: Genellikle altıgen (allen) veya torx anahtar yuvalarına sahiptir. Bu sayede, cıvatayı sıkarken yüksek tork uygulanabilir ve sağlam bir bağlantı oluşturulabilir.
Çeşitli Uygulama Alanları: Ahşap, metal veya plastik gibi farklı malzemelerde kullanılabilir. Özellikle yüzeyin düz olması gereken yerlerde idealdir.
Kullanım Alanları
Mobilya Üretimi: Mobilya panellerinin birleştirilmesinde, pürüzsüz yüzeyler elde etmek için kullanılır.
Makine ve Kalıp İmalatı: Hassas parçaların montajında, cıvata başının hareketli parçalara engel olmaması gerektiği durumlarda.
Otomotiv Sektörü: İç kaplama panelleri ve hassas parçaların montajında.
Elektronik Cihazlar: Cihaz kasalarının birleştirilmesinde, şık ve düzgün bir görünüm sağlamak için.
Havşa Başlı İmbus Cıvata Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Havşa Başı Çapı (dk) (mm)
Baş Yüksekliği (k) (mm)
Anahtar Ağzı Genişliği (S) (mm)
M3
0.5
6.0
1.9
2.0
M4
0.7
8.0
2.5
2.5
M5
0.8
10.0
3.1
3.0
M6
1.0
12.0
3.7
4.0
M8
1.25
16.0
4.9
5.0
M10
1.5
20.0
6.2
6.0
M12
1.75
24.0
7.4
8.0
M14
2.0
27.0
8.4
10.0
M16
2.0
30.0
8.8
10.0
M20
2.5
33.0
10.2
12.0
M24
3.0
39.0
12.2
14.0
Havşa Başlı Cıvata Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Havşa Başlı Cıvata Uzunlukları
Havşa başlı cıvatalar DIN 965 ve ISO 2009 standartlarına uygundur. Uzunluk ölçüsü: baş altından uca kadar (havşa kısmı dahil değildir).
Silindir başlı cıvata, halk arasında daha çok allen cıvata olarak bilinen, başı silindir şeklinde olan ve içinde altıgen (allen) anahtar yuvası bulunan bir bağlantı elemanıdır. Bu özel tasarımı sayesinde, cıvatanın başı yüzeyle aynı hizaya gelecek şekilde gömülebilir ve daha estetik, düzgün bir yüzey elde edilir.
Özellikleri ve Avantajları
Kompakt Tasarım: Silindir başı, dar ve erişimi zor alanlarda kullanıma imkan tanır. Başın dışarı çıkmaması, bağlantının daha pürüzsüz ve estetik görünmesini sağlar.
Yüksek Tork Kapasitesi: Altıgen anahtar yuvası, cıvatanın sıkılması veya gevşetilmesi sırasında yüksek tork uygulanmasına olanak tanır. Bu da sağlam ve güvenilir bağlantılar oluşturur.
Kolay Montaj: Özel allen anahtarları sayesinde montajı ve demontajı hızlı ve kolaydır.
Çeşitlilik: Farklı boy ve çaplarda üretilebilen bu cıvatalar, değişik uygulamalara uyum sağlar. Ayrıca, yüksek mukavemetli çelik veya paslanmaz çelik gibi farklı malzemelerden de yapılabilirler.
Kullanım Alanları
Makine İmalatı: Çeşitli makine parçalarının birleştirilmesinde, özellikle baş kısmının çıkıntılı olmasının istenmediği durumlarda.
Mobilya Endüstrisi: Demonte mobilya ürünlerinde, montajı kolaylaştırmak ve estetik bir görünüm sağlamak için.
Otomotiv Sektörü: Dar alanlarda ve özel montaj gerektiren parçalarda.
Kalıp ve Takım İmalatı: Hassas ve güçlü bağlantıların gerektiği üretim süreçlerinde.
Bisiklet ve Spor Ekipmanları: Gidon, sele gibi parçaların montajında.
Uzunluk ölçüsü: baş altından uca kadar. Çap aralığı: M3 – M36 Uzunluk aralığı: 6 mm – 300 mm
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M3
6 – 25 mm
M4
8 – 40 mm
M5
10 – 50 mm
M6
12 – 60 mm
M8
16 – 100 mm
M10
20 – 120 mm
M12
25 – 150 mm
M16
30 – 200 mm
M20
40 – 250 mm
M24
50 – 300 mm
M30
60 – 300 mm
M36
80 – 300 mm (özel üretim)
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 912
Silindir başlı, içten altıgen (Allen) cıvata, tam dişli.
DIN 6912
Silindir başlı, içten altıgen cıvata, yüksek mukavemetli (yüksek dayanım sınıfı).
DIN 7984
Silindir başlı, kısa boylu, içten altıgen cıvata.
DIN EN ISO 4762
ISO standardı ile eşdeğer, silindir başlı, içten altıgen cıvata.
Altıgen başlı cıvata (hex bolt), en sık kullanılan bağlantı elemanlarından biridir. Adından da anlaşıldığı gibi, baş kısmı altıgen şeklinde olan bir cıvata çeşididir. Bu altıgen yapı, cıvatanın anahtar veya lokma anahtar gibi aletlerle kolayca sıkılıp gevşetilmesini sağlar.
Özellikleri ve Avantajları
Güçlü Bağlantı: Altıgen başlık, yüksek tork uygulanmasına izin vererek daha sağlam ve güvenli bağlantılar oluşturur.
Kolay Montaj: Altıgen başı sayesinde farklı açılardan anahtar kullanılarak kolayca takılıp sökülebilir. Bu da montaj ve demontaj işlemlerini hızlandırır.
Dayanıklılık: Genellikle yüksek mukavemetli çelik gibi dayanıklı malzemelerden üretilirler, bu da onları ağır yüklere ve zorlu koşullara karşı dirençli yapar.
Çeşitlilik: Tam dişli veya kısmen dişli (dişsiz saplı) olmak üzere farklı tiplerde bulunabilirler. Ayrıca paslanmaz çelik, galvaniz kaplama gibi farklı malzemeler ve yüzey işlemleri sayesinde çeşitli ortamlarda kullanılabilirler.
Kullanım Alanları
İnşaat Sektörü: Binaların, köprülerin ve çelik konstrüksiyon yapıların montajında.
Otomotiv Endüstrisi: Araç motorlarının, şasi parçalarının ve diğer bileşenlerin sabitlenmesinde.
Makine İmalatı: Çeşitli makinelerin parçalarını birleştirmek için.
Mobilya ve Marangozluk: Ağır mobilyaların ve ahşap yapıların birleşim yerlerinde.
Enerji ve Petrokimya: Boru hatları ve flanş bağlantılarında.
Altıgen Başlı Cıvata Ölçüleri (Metrik)
Nominal Çap (M) (mm)
Diş Aralığı (Adım) (mm)
Anahtar Ağzı Genişliği (S) (mm)
Baş Yüksekliği (k) (mm)
M3
0.5
5.5
2.0
M4
0.7
7.0
2.8
M5
0.8
8.0
3.5
M6
1.0
10.0
4.0
M8
1.25
13.0
5.3
M10
1.5
16.0
6.4
M12
1.75
18.0
7.5
M14
2.0
21.0
8.8
M16
2.0
24.0
10.0
M18
2.5
27.0
11.5
M20
2.5
30.0
12.5
M22
2.5
34.0
14.0
M24
3.0
36.0
15.0
M27
3.0
41.0
17.0
M30
3.5
46.0
18.7
Altıgen Başlı Cıvata Kaplama Çeşitleri
Malzeme/Kaplama Adı
Siyah (Düz Çelik)
Galvaniz (Sıcak Daldırma)
Elektro Galvaniz
Paslanmaz Çelik (Inox)
Pirinç
Altıgen Başlı Cıvata Uzunlukları
Çap aralığı: M3 – M36 Uzunluk aralığı: 10 mm – 300 mm
Çap (d)
Yaygın Uzunluklar (mm)
M3
10 – 25 mm
M4
12 – 30 mm
M5
16 – 40 mm
M6
20 – 50 mm
M8
25 – 100 mm
M10
30 – 150 mm
M12
40 – 200 mm
M16
50 – 250 mm
M20
60 – 300 mm
M24
80 – 300 mm
M30
100 – 300 mm
M36
120 – 300 mm (özel üretim)
DIN Standartları Tablosu
DIN Standardı
Özellik / Tipi
DIN 931
Altıgen başlı, kısmi dişli cıvata (yarı dişli).
DIN 933
Altıgen başlı, tam dişli cıvata.
DIN 960
Altıgen başlı, kısa dişli (low head) cıvata.
DIN 961
Altıgen başlı, kısa dişli, tam dişli cıvata.
DIN EN ISO 4014
ISO standardı ile eşdeğer, kısmi dişli altıgen başlı cıvata.
DIN EN ISO 4017
ISO standardı ile eşdeğer, tam dişli altıgen başlı cıvata.
